Çok ölçüde tüketilen alkol, sigara, sıhhatsiz beslenme ve gerilim üzere faktörler çeşitli kalp hastalıklarına taban hazırlayabiliyor. Kardiyoloji Uzmanı Uzm. Dr. Sinan Coşkun Turan, Kalp Sıhhati Haftası hasebiyle son devirlerde tasaya sebep olan kalp rahatsızlıklarına dair bilinmesi gerekenleri anlatıyor.
Kalp hastalıkları ülkemizin en önemli meselelerinden
Tüm dünyanın yaygın sıhhat sorunlarından olan kalp hastalıkları, ülkemizin de en önemli sıkıntılarından biri. Hayat boyunca çalışmakla misyonlu ve insan bedeninin en kıymetli organlarından olan kalp, hastalık riski bakımından da epeyce hassastır. Kalp hastalıkları kendi içinde çok çeşit gösterse de, en sık rastlananı ateroskleroz olarak isimlendirilen damar sertliğidir. Ülkemizde ise en fazla, kalp ritim bozuklukları, mitral kapak-aort kapak hastalıkları olarak isimlendirilen kalp kapağı hastalıkları, kalp yetmezliği, kalp krizi, aort anevrizmaları, kalp romatizması, koroner arter hastalıkları, kalp çarpıntısı, kalp suratının artması olarak bilinen taşikardi, kalp büyümesi, kalbi çevreleyen zar hastalıkları olan perikard, kalp spazmı, doğuştan gelen kalp hastalıkları ve ASD olarak tanımlanan atriyal septal defekt hastalığı görülür.
Kalp hastalıkları çeşitli belirtiler gösterebilir
Çoklukla bedende gizlice ilerleyebilen kalp hastalıklarının farklı belirtileri de olabilir. Sıkça görülen bulguları ise; sol kolda, sırtta, göğüste ve karında ağrı, yanma ve çarpıntı, nefes alma zahmeti ve bayılma, geceleri sık idrara çıkmaktır. Ayrıyeten siyanoz olarak isimlendirilen, el-ayak parmaklarında ve dudaklarda görülen mavimsi renk, karın bölgesinde ve ayaklarda şişme, halsiz kalma, çabuk yorulma ve öksürük sık rastlanan öteki bulgulardır.
Kalp krizi yaşlılara oranla gençlerde daha berbat tablolara sebep olabiliyor. Zira ileri yaşlara ulaşmış bireylerin ana kalp damarı tıkandığında otomatik olarak yan damarlar devreye giriyor. Böylelikle kişinin ömrü kurtulabiliyor. Ama 50 yaşından sonra gelişen ve gençlerde şimdi gelişimi tamamlanamayan yan damarlar nedeniyle daha ölümcül sonuçlarla karşılaşılabiliyor.
Genetik geçişli hastalıklar risk oluşturabilir
Kalp hastalıklarına yer hazırlayan birçok neden vardır. Fakat kalıtsal özellikler nedeniyle oluşan kalp rahatsızlıkları en fazla risk taşıyan ve önüne geçilmesi mümkün olmayan gruptadır. Zira aile içinde kalp rahatsızlığı ya da kalp krizi geçmişi olan şahısların kalp hastalığı riski daha fazladır. Ayrıyeten genetik geçişli kolesterol de tedavi edilmediğinde kalp krizine, hatta erken yaşta ölümlere sebebiyet verebilir. Hayat kuralları gereği gerilimli bir hayat süren şahıslarda kalp hastalıkları daha sık görülürken, diyabet hastalığı da büyük risk oluşturur. Hareketsizlik ve obezite, yüksek tansiyon, sıhhatsiz beslenme, sigara ve alkol üzere ziyanlı alışkanlıklar, kalp hastalıklarını tetikleyen başka faktörlerdir.
Gerilimsiz bir hayat koşul
Kalp sıhhatini etkileyecek ögeler denetim altına alındığında meselesiz bir hayatın elde edilebileceğinden bahsedilebilir. Özellikle kalp düşmanı gerilimden mümkün mertebe uzak durulmalı, alkol ve sigara üzere ziyanlı unsurların kullanımından kaçınılmalıdır. Kızartma yemekler ve yağlı etler tüketim listesinden çıkarılmalı, konserve eserler ve karaciğer, pastırma, dalak üzere sakatatlar sofralardan uzak tutulmalıdır. Ayrıyeten fazla kilodan korunmalı ve mevcut kiloda sabit kalmaya itina gösterilmelidir.
Balık eti düzgün bir kalp hamidir
Kırımızı et tüketimi tavsiye edilmemekle birlikte, yerine balık ve tavuk eti önerilir. Lakin tavuğun derisi üzere yağlı kısımları tüketilmemelidir. İçerdiği Omega 3 yağ asitleri nedeni ile kanın akışkanlığını arttırma özelliğine sahip olan balık eti, tıpkı vakitte kolesterolü düşürmeye yardımcı tesiriyle de kalp ve damar hastalıklarından korur. Bu nedenle de haftada en az 1 sefer balık tüketilmelidir.
Beslenme alışkanlığı dikkat gerektiriyor
Süt ve süt eserlerinin yağsız olanları tercih edilmelidir. Yemeklerde fazla tuz kullanımından uzak durulmalı, yağ tercihi mısırözü yağı ve zeytinyağından yana kullanılmalıdır. Materyaller mevsiminde yetişen meyve ve sebzelerden seçilmeli ve tam tahıllı ekmekler tercih edilmelidir. Ayrıyeten sistemli olarak yapılacak fizikî hareketler de kalp sıhhatine katkı sağlayabilir.
Gençleri daha fazla maksat alıyor
Başta kalp krizi olmak üzere tüm kalp hastalıkları, genel olarak ileri yaştaki şahıslarda görülür. Lakin son yıllarda gençlerde de sıkça rastlanması kalp hastalıklarının ne kadar yaygınlaştığının bir göstergesi olmuştur. Özellikle son periyotlarda yaşanan kalp rahatsızlıklarına bağlı genç vefatları telaşa sebep oluyor. Sık alkol ve sigara kullanımı, sıhhatsiz beslenme ve hareketsiz hayat ise ani kalp krizlerini tetikleyebiliyor. Ayrıyeten uyuşturucu husus kullanımı da kalp hastalıklarının kıymetli nedenlerinden biridir.
